Türkiye’de kış aylarında selleri, yaz aylarında ise yangınları konuşmadan mevsimleri geçemiyoruz. Her yıl, yine yeniden yangın haberleri manşetlere taşınıyor. Her haziran sayılmaya başlayan bilançolar kimi zaman ağustosta kimi zaman eylülde kapanıyor. Geriye yitip giden binlerce can, yok olan bir ekosistem kalıyor. Ancak sistem akıl almıyor.
2025 yılının başından bu yana Türkiye’de 2.908 orman yangını çıktı ve bunlardan 624’ü son bir hafta içinde gerçekleşti. Haziran ayının son günlerinden itibaren başta İzmir, Hatay, Muğla, Manisa ve Hatay olmak üzere 8’den fazla ilde meydana gelen yangınlar, ülke tarihinin en yıkıcı orman yangınları arasına girdi bile. Sıcaklıkların 40°C’yi aştığı, rüzgarların saatte 70 km’ye ulaştığı bu günlerde, alevler bin yıllık zeytin ağaçlarını, çam ormanlarını ve nadir bitki türlerini yok etti.
Yangınlar sırasında kaçacak yer bulamayan yavru kaplumbağalar, ağaç kovuklarında saklanan kuşlar, yuvalarını terk edemeyen kirpiler ve ormanda serinlik arayan birçok canlı birer birer can verdi; milyonlarca hayvan, hem sıcaklıktan hem de dumandan yaşamını yitirdi.
En az üç kişi yaşamını yitirdi, 50 binin üzerinde kişi evlerinden tahliye edildi. Yangınlar, birçok evin, tarım arazisinin ve köyün yıkımına neden oldu. Binlerce kişi yaşam alanlarını kaybetti.
Yangınların hemen hemen hepsinin kontrol altına alındığına ilişkin açıklamalar gelse degeride bıraktığımız yıllarda yıkım giderek derinleşti: Anadolu Ajansı’nın haberine göre 2023’te Türkiye’de çıkan 1,384 orman yangınında 8,726 hektar ormanlık alan etkilendi; 2024’te ise 20 Ağustos’a kadar meydana gelen 2,544 yangında tam 15,805 hektar alan zarar gördü.
Öte yandan HepsiVeri’nin 4 Temmuz 2025 tarihli analizine göre, Türkiye’de 1937–2024 yılları arasında toplam 126 bin 268 orman yangını meydana geldi ve 1,907,265 hektar alan yandı. Bu 88 yıllık süreçte yıllık ortalama yangın sayısı 1,435 iken, yalnızca son on yılda bu ortalama 2,732’ye yükseldi.
Ve bugün, her an yine yeniden yangın haberleri alabiliriz. Neden mi?
Uzmanlara göre bu yıkım, sadece iklim kriziyle ilişikli değil. Aynı zamanda ihmalkarlığın, denetimsizliğin ve doğayla kurulan yanlış ilişkinin de bir sonucu. AP News’a konuşan çevre hukuku uzmanı Gizem Koç, “Türkiye, iklim krizine karşı son derece kırılgan bir ülke. Artan sıcaklıklar, kuraklık, ani hava olayları ve yetersiz hazırlık gibi faktörler orman yangınlarının bu denli yıkıcı olmasına neden oluyor” diyor.
Yangınların ardındaki gerçeğin yalnızca sıcak hava ya da kuru otlar olmadığı yetkililerin açıklamalarına da yansıyor. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da bunu açıkça dile getirdi: “Yangınların büyük çoğunluğu insan kaynaklı. Elektrik hatlarından çıkan kıvılcımlar, tarımsal atıkların kontrolsüzce yakılması, ihmalkar davranışlar… Bu felaketlerin çoğu, doğanın değil insanın eseri.”
Kimler sesini yükseltiyor? Biz ne yapabiliriz?
Sanatçılardan gazetecilere, influencer’lardan aktivistlere birçok kişi Türkiye’nin yanan ormanlarına ses olmaya çalışıyor. Sosyal medyada bilgi paylaşanlar, kampanyalara destek çağrısı yapanlar, yardım toplayanlar var.
Bu felakete sessiz kalmak mümkün değil, biliyoruz:
● Doğru bilgiyi yaygınlaştırmak
Sosyal medyada dezenformasyona karşı dikkatli olmak önemli. Teyitlenebilenkaynaklardan alınan bilgileri paylaşıp spekülatif içeriklerden kaçınmak gerekiyor.
● İklim krizine karşı ses çıkarmak
Bu yalnızca Türkiye’nin değil, tüm gezegenin krizi. Sürdürülebilir yaşama dahil olmak ve karar vericilerden sorumluluk talep etmek her geçen gün önemini artırıyor.
Geriye kalan küllerden bir gelecek kurmak hala mümkün; doğanın değil, kayıtsızlığın tekrarlanmasına izin vermezsek.
İlginizi çekebilecek bir diğer yazı >>>>> Doğal Değil, Sistemsel Bir Kriz: Orman Yangınlarının Arkasındaki Gerçek
Fotoğraf: MrPants, Getty Images & Kaynak: Canva Pro
