Moda tarihindeki ikonik desenler hangi olaylar sonucu ortaya çıktı? Bu desenleri yerel desenlerden ayıran etki alanları neler? Hangi yüksek moda evleri kendi kimliklerini bu desenler üzerine kuruyor?
Bilinen adıyla paisley, moda ve tekstil tarihinin en ikonik desenlerinden biridir. Kökeni İran’a uzanan bu motif, “boteh” olarak adlandırılan, uç kısmı eğik damla formuyla tanınır. Boteh, İran kültüründe hayat ağacını, bereketi, doğurganlığı ve sonsuz yaşamı simgeler. İran’dan Hindistan’a yayılan motif, özellikle lüks şalların dokunmasında kullanılmasıyla Doğu’da büyük bir ün kazanır. Hindistan’da da ün kazanan boteh motifli bu şalların üretildiği bölge olan “Keşmir şalları” ismini alır.
18. yüzyılda Hindistan’dan Avrupa’ya getirilen Keşmir şalları, kısa sürede Avrupa aristokratlar ve imparatoriçeler arasında ilgi görerek popüler olmuştur. Orijinal Keşmir şalların ince el işçiliği ve ipek dokumasının yüksek maliyeti, Avrupalı üreticileri deseni taklit etmeye yönlendirir. Bu üretim aşamasının Avrupa ayağı İskoçya’nın Paisley kasabası oldu. Paisley kasabasındaki fabrikalarda jakarlı tezgahlar kullanılarak üretim yapılıyordu. Daha hızlı, daha ucuz bir üretim yapan Avrupalı tekstil üreticileri tüm dünyaya bu desenin yayılmasına ve hatta isminin de değişmesine sebep oldu. Böylece Asya kökenli Keşmir motifi, moda tarihinde yeni bir kimlik kazanarak paisley olarak anılmaya başlanır.
Klasik paisley desenleri, yün iplikler ve doğal boyalar kullanılarak dokunduğu için bordo, mavi, sarı ve yeşil tonlarını barındırır. Modern paisley desenleri bunun aksine sınırsız renk kombinasyonlarına sahiptir.
Günümüzde desenler
Günümüzde markalar paisley’i popüler kültürün sembolleriyle buluşturarak yeniden yorumluyor. Örneğin, Kujten markasının Smiley ile olan iş birliği ya da Levi’s’ın Toy Story ile olan koleksiyonundaki kırmızı bandana paisley’in modern kültürdeki karşılıklarına örnek gösterilebilir. Etro markası da paisley desenini sıklıkla kullanan markalar arasında.
Paisley desenin karmaşık ama uyumlu düzeni ne kadar zaman geçerse geçsin kullanıcıların ilgisini çekiyor. Paisley deseni şallarla hayat bulmuş olsa da günümüzde görünürlüğü şallarla sınırlı kalmayıp istenilen her parçayla bütünleşiyor.
Eskiden dokuma yoluyla oluşturulan bu desen günümüzde dijital baskı gibi çeşitli baskı yöntemleriyle de oluşturulabiliyor. Bu da daha ulaşılabilir ve çeşitli paisley desenlerinin oluşmasına imkan kılıyor.
Fotoğraf: Kujten
İlginizi çekebilecek bir diğer yazı >>>>> Moda dünyasının yeni trendi: Deer print