Hangi kitaplar viral olur, hangileri sessizce raflardan toplatılır? Glitch’lerin izini sürüyorum. Dikkatle, kasıtla, inadına okunması gerekenler listesi.
- Faggots and Their Friends Between Revolutions (Larry Mitchell & Ned Asta)

Hakkında: 1977’de çıkmış, illüstrasyonlarla süslü episodik bir karşı-ütopya. Ramrod adlı distopik bir imparatorlukta, queer kişiler hetero-sistemle savaşmak yerine kendi ütopyalarını kuruyor; arkadaşlık, seks, ritüeller üzerinden direniş öyküsü sunuyor.
Neden bu listede? Kuirliği sistemden kaçış değil, yeni bir toplumsallık kurmak için yaşayan bir form olarak tanımlamasıyla insanı özgürleştiriyor. Kapitalizmin dışına çıkmadan “başka türlü bir yaşam” tahayyül etmek kolay değil. Bu kitap, o tahayyülün çoktan yazılmış olduğunu hatırlatıyor.
- Females (Andrea Long Chu)

Hakkında: Toplumsal cinsiyete, kadınlığa ve arzunun politik doğasına dair kısa ama sert bir manifesto. “Herkes kadındır ve herkes bundan nefret eder” cümlesiyle açılıyor.
Neden bu listede? Rahatsız eder, düşünmeye zorlar, yeniden tanımlar. Ve bunu 100 sayfanın altında kalarak yapar. Tam anlamıyla bir dikkat testi.
- Sarı Duvarkağıdı (Charlotte Perkins Gilman)

Hakkında: 19. yüzyılda doğum sonrası depresyona karşı “dinlenme tedavisi” gören bir kadının zihinsel çözülmesini günlüğü üzerinden anlatan kısa bir öykü. Öyle vurucu ki zamanında bir kadının histeri tanısıyla geçen günlerini “korku” türüne ait sanmışlar.
Neden bu listede? Kadınların aklı, arzusu ve yazma isteği bastırıldığında ne olur sorusuna hem edebi hem tarihsel bir cevap. Ve her hazırladığım okuma listesinde yeri vardır. Her. Seferinde.
- Cyberfeminism Index (Mindy Seu)

Hakkında: 1990’lardan bugüne uzanan siber-feminist hareketlerin, manifestoların, sanat projelerinin, hacker gruplarının arşivi. Hem teorik hem görsel.
Neden bu listede? Dijital dünyada beden, kimlik ve algoritmalar üzerine düşünen herkes için. Çünkü belleği sadece saklamak değil, yeniden kodlamak da gerekiyor.
- Aşkın Sonu Cinayettir (Pınar Kür & Mine Söğüt)

Hakkında: Mine Söğüt’ün Pınar Kür ile yaptığı uzun söyleşinin kitabı. Kür’ün 1970’lerden günümüze uzanan edebiyat serüveni, sansürle mücadelesi, toplatılan kitapları ve yazma pratiğine dair kişisel tanıklıkları içeriyor
Neden bu listede? Kür’ün Türkiye’de toplatılmış kitaplardan “edebiyat neye karşı susar?” sorusuna uzanan deneyimi, bu listede teorinin yanında tanıklığın da yer alması gerektiğini hatırlatıyor. Yazmak da bir direniş türü değil midir?
- Glitch Feminism (Legacy Russell)

Hakkında: Glitch yani sistem hatalarını kuir, siyah ve trans varoluşlar için politik bir araç olarak okuyan manifesto. Bozulmayı, direnişe çeviriyor.
Neden bu listede? “Kusurlu” sayılan tüm beden ve kimliklerin dijital evrende nasıl sistem dışı güzergahlar açabileceğine dair hem şairane hem teorik bir öneri.
- Yaşamın Ucuna Yolculuk (Tezer Özlü)

Hakkında: Otofiktif bir romanda Tezer Özlü, İtalya-Avrupa raylarında geçmiş ve iç dünyası ile yolculuğa çıkıyor. Bellek, yalnızlık ve beden arası kurduğu metaforla yazar-kendi haliyle hesaplaşması.
Neden bu listede? Özlü’nün içe doğru yaptığı yolculuk, dikkatle okumanın kendisinin nasıl bir eyleme dönüştüğünü gösteriyor. Kitap, burada hem edebi bir yavaşlık, hem kişisel bir hatırlama hakkı olarak duruyor.
Fotoğraf: Getty Images
İlginizi çekebilecek bir diğer yazı >>>>> Yaza Eşlik Edecek Kitaplar